سلامت نیوز:در پی اختلاف‌نظر شدید مخالفان و موافقان مالچ‌پاشی، عملیات اجرایی در 53هزار هکتار از اراضی منتخب برای تثبیت شن‌های روان برای مالچ‌پاشی متوقف می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری ،اسفندماه سال گذشته در گزارش‌های مکرر و از زبان کارشناسان محیط‌زیست نسبت به تخریب طبیعت در عملیات‌های مالچ‌پاشی هشدار داده بود و هفته گذشته نیز 30نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و نهادهای تحقیقاتی از وزیر جدید جهادکشاورزی خواستند به‌دلیل مضرات مالچ نفتی، استفاده از آن در عرصه‌های بیابانی متوقف شود.
مرکز پژوهش‌های مجلس نیز گزارشی منتشر کرد که در آن خواسته شده بود، ضمن بازنگری در کلیات طرح مالچ‌پاشی در استان خوزستان، ابتدا به‌صورت پایلوت و با همفکری و همکاری اساتید دانشگاه‌ها، تشکل‌های علمی مردم‌نهاد و نهادهای قانونی، از روش‌ها و مواد مناسب و سازگار با محیط‌زیست برای تثبیت شن‌های روان در مناطق ضروری استان خوزستان استفاده شود.
مالچ‌پاشی آخرین راه است
کامران پورمقدم، رئیس شورای‌عالی جنگل اما از برگزاری جلسه‌ای با حضور موافقان مالچ‌پاشی که از اساتید دانشگاه‌ها و اعضای هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها بودند و از موافقت این گروه از اساتید با مالچ‌پاشی خبر داد.او گفت: سازمان جنگل‌ها تلاش کرده است مالچ‌پاشی آخرین راه‌حل انتخابی برای تثبیت تپه‌های ماسه‌ای روان باشد و در نقطه‌ای که حیات انسانی به خطر می‌افتد، این اقدام انجام نشود، ولی در برخی مناطق، پیمانکارها شاخص‌های ابلاغی را درنظر نگرفتند و ما هم از ادامه کار آنها جلوگیری کردیم.
شاخص‌ها نیز به ادارات ابلاغ شده و باید از تخلف پیمانکارها جلوگیری شود.به گفته رئیس شورای‌عالی جنگل، در نهایت در جلسه کمیته علمی بررسی مالچ‌پاشی که اساتیدی از استان‌های ایلام و خوزستان در آن حضور داشتند، تصمیم بر آن شد که اولا مالچ‌پاشی یک اقدام اورژانسی و آخرین راه‌حل تلقی شود، نه نخستین و ساده‌ترین راهکار. در نتیجه سعی شد عملیات بیولوژیک مانند کاشت درخت و نهال اولویت اول باشد. همچنین دستاوردهای تحقیقاتی مؤسسه جنگل‌ها نیز برای تثبیت شن‌های روان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
ممنوعیت یکساله مالچ پاشی
مهم‌ترین تصمیم سازمان جنگل‌ها و مراتع پس از این جلسه، توقف مالچ‌پاشی به‌مدت یک سال است. البته از آنجا که براساس قانون مصوب، سازمان جنگل‌ها موظف به مالچ‌پاشی در 12هزار هکتار از اراضی مستعد گردوغبار است و تاکنون نیز 7هزار هکتار این مناطق مالچ‌پاشی شده، تنها در 5هزار هکتار باقیمانده این عملیات اجرایی می‌شود و مالچ‌پاشی در 53هزار هکتار دیگر منوط به اتفاق‌نظر موافقان و مخالفان این طرح پس از تحقیقات بیشتر شده است.
در این مدت طی فراخوانی از مخالفان و شرکت‌های دانش‌بنیان خواسته می‌شود پیشنهادهای خود را برای مکان‌هایی که چاره‌ای جز مالچ‌پاشی نبوده، ارائه دهند که اگر نتایج آزمایشات نشان دهد مواد بهتر و سازگارتر کارایی بیشتری دارند، از مالچ‌های غیرنفتی برای تثبیت شن‌های روان استفاده می‌شود.قرار بود که مالچ مورد استفاده در سال98 به تأیید آزمایشگاه مرجع ستاد ملی مبارزه با گردوغبار از ستادهای زیر‌مجموعه سازمان حفاظت محیط‌زیست برسد، ولی استفاده از آن به‌دلیل فرصت کم برای تحقیقات به امسال موکول شد.
آن‌زمان علی‌محمد طهماسبی، رئیس ستاد ملی مقابله با گردوغبار اعلام کرد که مالچ نفتی به هیچ عنوان آنچنان که قانون از متولیان خواسته است، سازگار با محیط‌زیست نیست.بودجه انقباضی دولت در سال99 که شامل حال همه حوزه‌ها شده اما فرصت را برای انجام تحقیقات به جای اجرای سریع عملیات مالچ‌پاشی فراهم کرده است.
بازنگری شاخص‌ها با محوریت محیط‌زیست
کامران پورمقدم، رئیس شورای‌عالی جنگل می‌گوید: کارگروهی از اساتید و کارشناسان موافق و مخالف مالچ‌پاشی تشکیل خواهد شد که تمام پروتکل‌ها اعم از آنالیز مالچ، کیفیت این ماده، سازگاری آن با طبیعت و همچنین مکان‌یابی دقیق اجرای طرح تثبیت ماسه‌های روان مجدد بازنگری شود.به گفته او، آزمایشگاه مرجع محیط‌زیست و پژوهشکده صنعت نفت نیز با همکاری تنگاتنگ روی مالچ‌ها نظر خواهند داد.پورمقدم می‌گوید:
شاخص‌ها با محوریت آسیب کمتر به طبیعت، به‌روز خواهد شد. همچنین نقاط مورد مالچ‌پاشی بازبینی خواهد شد، به‌طوری که فارغ از اینکه منطقه حفاظت‌شده باشد یا جزو مناطق تحت پوشش سازمان جنگل‌ها و مراتع باشد، مالچ مورد استفاده باید به تأیید سازمان حفاظت محیط‌زیست برسد تا مالچ‌پاشی منجر به آسیب به تنوع زیستی منطقه نشود.
با اصلاح و بازتعریف 28شاخص مکان‌یابی، مالچ‌پاشی صرفا برای تثبیت شن‌های روان در مناطقی که زیست انسانی را تهدید می‌کند، به‌عنوان آخرین راه، پس از به‌کارگیری روش‌هایی همچون نصب بادشکن و اقدامات بیولوژیک استفاده خواهد شد؛ یعنی در نقاطی که در اثر حرکت ماسه‌های روان، روستاها خالی از سکنه و زیرساخت‌هایی مانند راه‌ها و فرودگاه‌ها مسدود شوند، عملیات مالچ‌پاشی انجام می‌شود.
مخالفان حتی مالچ نفتی را از نزدیک ندیده‌اند
فرهاد سرداری، مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی نیز اعلام کرد: هدف از مالچ‌پاشی در مرحله نخست، تثبیت تپه‌های ماسه‌ای نیست، بلکه جلوگیری از خساراتی است که به زندگی و کشاورزی مردم وارد می‌شود که قانون ما را مکلف به حفظ آن کرده است. به گفته سرداری، در برخی مناطق که وسعت زیادی ندارد، چاره‌ای جز اقدام به مالچ‌پاشی نیست و نیمی از کسانی که با مالچ‌پاشی مخالفت می‌کنند، حتی از نزدیک مالچ نفتی ندیده‌اند. مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی گفت: دشت آزادگان 250هزار هکتار تپه‌های ماسه‌ای دارد و ما فقط برای 16هزار هکتار آن برنامه داریم که آن هم نزدیک اراضی کشاورزی است.
نظر شما